Wredne liściki

PL
Efekt wyjątkowej współpracy British Film Festival i BBC Studios: specjalny, przedpremierowy pokaz dwóch pierwszych odcinków serialu kryminalnego opartego na bestsellerowych powieściach Elizabeth George.

Zanim produkcja trafi na platformy VOD, widzowie festiwalu jako pierwsi w Polsce będą mieli okazję zobaczyć jej początek na dużym ekranie. Decyzja o kinowej prezentacji nie jest przypadkowa – najlepsze produkcje BBC Studios od dawna charakteryzuje jakość, wizualna i narracyjna, która w pełni wybrzmiewa właśnie w warunkach kinowych.

Centralnym punktem serialu jest dynamiczna relacja dwojga detektywów ze Scotland Yardu, którzy pochodzą z zupełnie różnych środowisk. Inspektor Thomas Lynley to arystokrata i absolwent Oksfordu, poruszający się swobodnie w świecie brytyjskich wyższych sfer. Nową partnerką Lynleya zostaje sierżant Barbara Havers – jego całkowity kontrast. To pragmatyczna, wywodząca się z klasy robotniczej policjantka, która wszystko, co osiągnęła, zawdzięcza własnej pracy i uporowi.

Ten pozornie niedobrany duet musi nauczyć się współpracy, by rozwiązywać skomplikowane sprawy morderstw, które prowadzą ich przez malownicze, lecz pełne mrocznych sekretów zakątki Wysp. To właśnie napięcie – między eleganckim światem Lynleya a szorstką rzeczywistością policyjnej pracy Havers – tworzy fundament serialu i sprawia, że jest on czymś więcej niż standardową opowieścią kryminalną. To inteligentna rozrywka i starannie zarysowany portret społecznych podziałów, z którymi Wielka Brytania mierzy się od lat.

ENG
Here’s the result of an exceptional collaboration between the British Film Festival and BBC Studios: a special pre-premiere screening of the first two episodes of a brand-new crime series based on the bestselling novels by Elizabeth George.

Before its official release on streaming platforms, festival audiences will be the first in Poland to experience its gripping opening on the big screen. The decision to present it in cinemas is no coincidence – BBC Studios’ finest productions have long been distinguished by a visual and narrative quality that truly comes alive in a theatrical setting.

At the heart of the series lies the dynamic relationship between two Scotland Yard detectives from utterly different worlds. Inspector Thomas Lynley is an aristocrat and Oxford graduate, perfectly at ease among Britain’s upper classes. His new partner, Sergeant Barbara Havers, is his complete opposite: she is a working-class officer who has earned every success through sheer grit and determination.

This seemingly mismatched duo must learn to work together to solve complex murder cases that lead them through Britain’s most picturesque yet secret-filled corners. The tension between Lynley’s refined world and Havers’s rough-and-ready policing is what gives the series its edge, elevating it far beyond the conventions of the genre. Intelligent, stylish, and socially aware, LYNLEY offers both gripping entertainment and a sharp portrait of the class divides that continue to shape modern Britain.

PL
Lynne Ramsay, gościni i bohaterka retrospektywy reżyserskiej podczas British Film Festival 2024, powraca z dziełem totalnym. ZGIŃ, KOCHANIE to kolejny dowód niezwykle czujnego spojrzenia i przenikliwej wrażliwości, która jak nikt inny potrafi przełożyć mroczne stany duszy na unikalny język wizualny.

Ramsay zabiera nas do odległej Montany, gdzie Grace i Jackson (Jennifer Lawrence i Robert Pattinson) postanawiają zrealizować marzenie o ucieczce od miejskiego zgiełku. Ich sielanka w drewnianym domu pośrodku głuszy szybko jednak odsłania swoje drugie, mroczne oblicze. Ramsay z chirurgiczną precyzją pokazuje, jak idylliczna fasada pęka pod ciężarem izolacji i nowych obowiązków po narodzinach dziecka. To właśnie wtedy rozpoczyna się hipnotyzujące studium psychologicznego rozkładu.

Ekranem rządzi Jennifer Lawrence w roli Grace, która tworzy kreację wybitną, być może najważniejszą w jej dotychczasowej karierze. Jej portret kobiety pogrążającej się w otchłani depresji poporodowej, uwięzionej między utraconą tożsamością a (nie)chcianą rolą matki, magnetyzuje i porywa. Ramsay prowadzi swoją aktorkę przez najciemniejsze zakamarki emocji, budując opowieść, która jest jednocześnie brutalnie szczera i poetycko piękna. 

ZGIŃ, KOCHANIE porusza, olśniewa wizualnie i umacnia pozycję Ramsay jako jednej z najbardziej bezkompromisowych autorek współczesnego kina.

ENG
Lynne Ramsay, guest of honour and focus of the directorial retrospective at the 2024 British Film Festival, returns with a work of pure cinematic mastery. DIE, MY LOVE is yet another testament to her extraordinary eye and rare sensitivity, a filmmaker uniquely capable of translating the darkest corners of the human soul into a distinctive visual language.

Ramsay takes us deep into the wilds of Montana, where Grace and Jackson (Jennifer Lawrence and Robert Pattinson) set out to live their dream of escaping the noise and chaos of city life. Yet the supposed idyll of their wooden cabin in the middle of nowhere soon reveals its darker side. With surgical precision, Ramsay exposes how the fragile façade of bliss begins to crack under the strain of isolation and the relentless demands of new parenthood. What follows is a hypnotic study in psychological unravelling.

The screen belongs entirely to Jennifer Lawrence as Grace, in what may well be the most powerful performance of her career to date. Her portrayal of a woman sinking into the abyss of postnatal depression - trapped between a lost sense of self and the (un)wanted role of motherhood - is magnetic and utterly gripping. Ramsay guides her star through the murkiest depths of emotion, crafting a story that is at once brutally honest and hauntingly beautiful. DIE, MY LOVE is a film that stirs, dazzles and confirms Ramsay’s place as one of the most fearless and uncompromising voices in contemporary cinema.

PL
Jane Austen przechwycona przez Bollywood, Anglia przechwycona przez Indie, kultura kolonizatora przechwycona przez kolonizowanych. Sprawczynią tego przejęcia jest Gurinder Chadha, reżyserka-pionierka, której debiut pełnometrażowy, BHAJI ON THE BEACH, był pierwszym filmem fabularnym wyreżyserowanym przez Brytyjkę azjatyckiego pochodzenia (urodziła się w indyjskiej diasporze w Kenii). Chadha wzięła na warsztat ikoniczną powieść DUMA I UPRZEDZENIE równie ikonicznej angielskiej pisarki, przekształcając ją w widowisko zgodne z wszelkimi zasadami bollywoodzkiego musicalu. Szkielet fabuły pozostaje niezmienny: są córki na wydaniu, wśród nich Lalita (odpowiednik powieściowej Elizabeth), jest piękny pan Darcy, są rozmaite przeszkody. Ona jest Hinduską, on Amerykaninem, miłość musi więc pokonać ocean. 

Bezwstydny rozmach wizualny niewiele ma jednak wspólnego z powściągliwym angielskim dramatem. Film Chadhy jest spektakularny i lekki w odbiorze, Austenowskie wątki potraktowane z humorem, czasem wręcz z ironią. Jego wartość tkwi właśnie w akcie zawłaszczenia, wykorzystania klasyki brytyjskiej kultury dla przyjemności tych, którzy byli tej kultury pariasami. Reżyserka nie próbuje jednak żadnej dekonstrukcji, typowej dla kina i literatury starających się odbudować i odzyskać tożsamość kolonizowanych zniekształconą przez opresję. Chadha bez kompleksów bawi się konwencją i rozbraja angielski kanon, stawiając w centrum kadru słodką twarz indyjskiej gwiazdy, Aishwaryi Rai.

ENG
Jane Austen captured by Bollywood, England captured by India, the culture of the coloniser captured by the colonised. The architect of this takeover is Gurinder Chadha, a pioneering director whose feature debut, BHAJI ON THE BEACH, was the first feature film directed by a British woman of Asian heritage  (born in the Indian diaspora in Kenya). Chadha took on the iconic novel PRIDE AND PREJUDICE by the equally iconic English writer, transforming it into a full-scale Bollywood musical. 

The plot remains unchanged: there are daughters to be married off, among them Lalita (the equivalent of Elizabeth Bennet in the novel); a handsome Mr Darcy; and a series of obstacles that love must overcome.  Only now, she is Indian, he is American, and an ocean separates them.

The shameless visual grandeur has little in common with the restrained English drama. Chadha’s adaptation is spectacular and easy to watch, laced with humour and irony. Its significance lies in the very gesture of appropriation – reclaiming the British canon for the pleasure of those outcasts long relegated to its margins. Unlike other postcolonial works intent on deconstructing the culture of empire, Chadha treats Austen with gleeful irreverence. She plays with convention without any hang-ups, dismantling the English canon by centring the adorable face of Indian superstar Aishwarya Rai.

PL
Dido Elizabeth Belle była córką angielskiego arystokraty i czarnej niewolnicy z Indii Zachodnich, urodzoną w 1761 roku. Po śmierci matki ojciec przywiózł ją do swej rodowej posiadłości i pozostawił pod opieką rodziny. Dido dorastała więc jako dama, której należą się honory z racji wysokiego urodzenia, ale która jednocześnie z powodu koloru skóry nie może uczestniczyć we wszystkich aktywnościach i rytuałach domu.

Historia Dido stała się inspiracją filmu Ammy Asante, czarnej brytyjskiej reżyserki, zainteresowanej kolonialnym dziedzictwem Brytanii. Asante nie chce jednak po prostu odtwarzać losów bohaterki, interesuje ją podwójność, dysonans, które popychają bohaterkę do rozmyślań nad własnym statusem, absurdalnością konwenansu i umów społecznych, labiryntowych powiązań między tym, co w wyższych sferach wolno, a co jest wykluczone.

Reżyserka osadza opowieść o Dido w szerszym kontekście XVIII-wiecznych dyskusji dotyczących niewolnictwa, rozwoju abolicjonizmu, dramatycznych wydarzeń związanych z handlem ludźmi. W formę dość klasycznego melodramatu kostiumowego wplata więc niewygodną historię masakry niewolników na statku The Zong, późniejszej walki jego właścicieli o wypłatę ubezpieczenia za ludzki „ładunek”, a także sądowych batalii, które miały dać początek nowemu ustawodawstwu. Pod warstewką blichtru i wysokiej kultury arystokracji – tak jak pod pozornie klasyczną i gładką narracją melodramatyczną – buzuje więc coraz gwałtowniejszy konflikt. BELLE stanowi nieoczywisty przykład kina dziedzictwa ukierunkowanego na odzyskiwanie niechcianej pamięci.

ENG
Dido Elizabeth Belle was born in 1761, the daughter of an English aristocrat and an enslaved African woman from the West Indies. After her mother’s death, her father brought her to his family estate and left her in the care of his family. Dido was raised as a lady entitled to the privileges of her class, yet her skin colour excluded her from many of the rituals and refinements of aristocratic life.

Her story inspired filmmaker Amma Asante, a Black British director deeply engaged with Britain’s colonial legacy. In BELLE, Asante is less concerned with a straightforward biographical reconstruction than with exploring the duality and dissonance that shape Dido’s life – her reflections on social status, the absurdity of convention, and the labyrinthine codes of inclusion and exclusion within the upper classes. The film places Dido’s predicament within the broader context of eighteenth-century debates around slavery, the rise of abolitionism, and the horrors of transatlantic trade.

Beneath the surface of a seemingly classical costume melodrama, Asante weaves in the harrowing history of the Zong massacre, the subsequent attempt by the ship’s owners to claim insurance for their “cargo,” and the court cases that helped pave the way for legal reform. Behind the glitter and glamour of aristocratic culture, just as beneath the seemingly classic and smooth melodramatic narrative, an increasingly violent conflict is brewing. BELLE is an unusual example of heritage cinema aimed at recovering unwanted memories.