16. LGBT+ Film Festival Poland – Świat Ballroom

PL
Jane Austen przechwycona przez Bollywood, Anglia przechwycona przez Indie, kultura kolonizatora przechwycona przez kolonizowanych. Sprawczynią tego przejęcia jest Gurinder Chadha, reżyserka-pionierka, której debiut pełnometrażowy, BHAJI ON THE BEACH, był pierwszym filmem fabularnym wyreżyserowanym przez Brytyjkę azjatyckiego pochodzenia (urodziła się w indyjskiej diasporze w Kenii). Chadha wzięła na warsztat ikoniczną powieść DUMA I UPRZEDZENIE równie ikonicznej angielskiej pisarki, przekształcając ją w widowisko zgodne z wszelkimi zasadami bollywoodzkiego musicalu. Szkielet fabuły pozostaje niezmienny: są córki na wydaniu, wśród nich Lalita (odpowiednik powieściowej Elizabeth), jest piękny pan Darcy, są rozmaite przeszkody. Ona jest Hinduską, on Amerykaninem, miłość musi więc pokonać ocean. 

Bezwstydny rozmach wizualny niewiele ma jednak wspólnego z powściągliwym angielskim dramatem. Film Chadhy jest spektakularny i lekki w odbiorze, Austenowskie wątki potraktowane z humorem, czasem wręcz z ironią. Jego wartość tkwi właśnie w akcie zawłaszczenia, wykorzystania klasyki brytyjskiej kultury dla przyjemności tych, którzy byli tej kultury pariasami. Reżyserka nie próbuje jednak żadnej dekonstrukcji, typowej dla kina i literatury starających się odbudować i odzyskać tożsamość kolonizowanych zniekształconą przez opresję. Chadha bez kompleksów bawi się konwencją i rozbraja angielski kanon, stawiając w centrum kadru słodką twarz indyjskiej gwiazdy, Aishwaryi Rai.

ENG
Jane Austen captured by Bollywood, England captured by India, the culture of the coloniser captured by the colonised. The architect of this takeover is Gurinder Chadha, a pioneering director whose feature debut, BHAJI ON THE BEACH, was the first feature film directed by a British woman of Asian heritage  (born in the Indian diaspora in Kenya). Chadha took on the iconic novel PRIDE AND PREJUDICE by the equally iconic English writer, transforming it into a full-scale Bollywood musical. 

The plot remains unchanged: there are daughters to be married off, among them Lalita (the equivalent of Elizabeth Bennet in the novel); a handsome Mr Darcy; and a series of obstacles that love must overcome.  Only now, she is Indian, he is American, and an ocean separates them.

The shameless visual grandeur has little in common with the restrained English drama. Chadha’s adaptation is spectacular and easy to watch, laced with humour and irony. Its significance lies in the very gesture of appropriation – reclaiming the British canon for the pleasure of those outcasts long relegated to its margins. Unlike other postcolonial works intent on deconstructing the culture of empire, Chadha treats Austen with gleeful irreverence. She plays with convention without any hang-ups, dismantling the English canon by centring the adorable face of Indian superstar Aishwarya Rai.

PL
Długo wyczekiwana animowana adaptacja klasyki George’a Orwella w reżyserii Andy’ego Serkisa. Zwierzęta buntują się przeciwko ludziom, tworząc własną wspólnotę, lecz marzenie o równości szybko zostaje wystawione na próbę. Mądra i nie pozbawiona humoru współczesna opowieść o władzy i manipulacji.

Czternaście lat po narodzinach pomysłu na adpatcję Andy Serkis – reżyser i aktor znany z roli Golluma – prezentuje długo wyczekiwaną animowaną wersję klasycznej powieści George’a Orwella. FOLWARK ZWIERZĘCY to historia grupy zwierząt, które buntują się przeciwko farmerowi, marząc o równej i sprawiedliwej wspólnocie. Początkowa utopia szybko jednak zaczyna się chwiać, gdy ambicje i żądza władzy wkradają się do nowego porządku.

Serkis przenosi orwellowską satyrę we współczesność, zamieniając ją w opowieść o pokusach kapitalizmu, konsumpcjonizmu i populizmu. Orwell, posługując się przypowieścią o zwierzętach, w przystępny sposób ukazał mechanizmy władzy i manipulacji. Serkis świadomie nawiązuje do tej tradycji, nadając klasycznej fabule nowy ton i sens oraz stawiając w centrum historii Lucky’ego – młode prosię, rozdarte między różnymi wzorcami i próbujące zdecydować, jakimi wartościami chce się kierować. Spojrzenie na wydarzenia oczami młodego, wrażliwego bohatera wzmacnia emocjonalny wymiar opowieści i oferuje pozytywną perspektywę. Choć historia często zatacza koło, to właśnie młode pokolenie może stać się źródłem zmiany.

Doskonale dopracowana animacja kontrastuje baśniowy obraz farmy z coraz bardziej skomplikowaną rzeczywistością. Serkis podkreśla, że ta historia musiała zostać opowiedziana właśnie poprzez animację – by nadać jej lekkość, oderwać od dosłowności i zachować perspektywę niewinności w świecie rosnącego niepokoju. Film obok poważnych refleksji wprowadza lekki, familijny ton oraz elementy slapstickowego humoru. Utrzymanie tej delikatnej równowagi, która przemówi do widzów w każdym wieku było jednym z największych wyzwań dla twórców filmu.

W obsadzie głosowej występują m.in. Seth Rogen, Gaten Matarazzo, Laverne Cox, Glenn Close i Kieran Culkin. FOLWARK ZWIERZĘCY to przystępna, a zarazem prowokująca do myślenia lekcja o narodzinach autorytaryzmów, sile wspólnoty, wartości pracy i potrzebie uważności na przejawy dzielenia innych na lepszych i gorszych. Uniwersalne przestrogi pozostają dziś niezwykle aktualne. Andy Serkis z powodzeniem oswaja młodych widzów z tematami trudnymi nawet dla dorosłych. Film miał światową premierę na Festiwalu Filmów Animowanych w Annecy i został zaprezentowany w tegorocznej selekcji BFI London Film Festival. Na British Film Festival odbędą się jego pierwsze pokazy w Polsce.

ENG
The long-awaited animated adaptation of George Orwell’s timeless classic, directed by Andy Serkis. When a group of farm animals rise against their human masters to create a fair and equal society, their dream of freedom is soon put to the test. A wise and gently humorous modern parable about power, corruption and manipulation.

Fourteen years after first conceiving the project, Andy Serkis - the acclaimed actor and director best known for his role as Gollum -  brings to life his long-awaited animated version of Orwell’s Animal Farm. The story follows a group of animals who rebel against their farmer, dreaming of a just and equal community. Yet their utopia begins to crumble as ambition and the hunger for power infect the new order.

Serkis reimagines Orwell’s satire for the present day, turning it into a reflection on the temptations of capitalism, consumerism and populism. Orwell’s original allegory exposed the mechanisms of power and manipulation in a form both accessible and profound; Serkis honours that legacy while giving it a contemporary resonance. At the heart of his adaptation stands Lucky – a young pig, torn between competing ideals, searching for his own moral compass. Seeing the events through Lucky’s eyes brings a new emotional depth and a glimmer of hope: even if history often repeats itself, it is the younger generation that may ultimately bring change.

The beautifully crafted animation contrasts the fairy-tale charm of the farm with the growing complexity of its political reality. Serkis insists that this story had to be told through animation - to give it lightness, detach it from literalism and preserve a perspective of innocence in a world of growing anxiety. Alongside serious reflections, the film introduces a light, family-friendly tone and elements of slapstick humour. Maintaining this delicate balance, which will appeal to viewers of all ages, was one of the biggest challenges for the filmmakers.

The voice cast includes Seth Rogen, Gaten Matarazzo, Laverne Cox, Glenn Close, and Kieran Culkin. ANIMAL FARM is an accessible yet thought-provoking lesson about the birth of authoritarianism, the power of community, the value of work, and the need to be mindful of dividing others into better and worse. These universal warnings remain urgently relevant today. Andy Serkis successfully familiarises young viewers with topics that are difficult even for adults. 

The film had its world premiere at the Annecy International Animation Film Festival and was part of this year's selection at the BFI London Film Festival. The British Film Festival proudly hosts the first Polish screenings of ANIMAL FARM.

PL
Gdy na pokładzie ekskluzywnego wycieczkowca pływającego po wodach „władczej i nieujarzmionej rzeki” ginie jedna z pasażerek, podejrzani o popełnienie zbrodni są wszyscy, którzy towarzyszyli kobiecie. Tak się składa, że denatka, dziedziczka fortuny Linnet Ridgeway (Lois Chiles), zdążyła zajść za skórę każdemu, a już zwłaszcza swej przyjaciółce Jacqueline de Bellefort (Mia Farrow), której nie dość, że odbiła chłopaka, to jeszcze za niego wyszła. Na szczęście wśród podróżujących statkiem jest też Herkules Poirot (Peter Ustinov), słynny na cały świat belgijski detektyw, który natychmiast podejmuje się wyzwania zidentyfikowania zabójcy.

ŚMIERĆ NA NILU (1978) w reżyserii Johna Guillermina, który dopiero co zrealizował dwa głośne filmy, a mianowicie PŁONĄCY WIEŻOWIEC (1974) i KING KONGA (1976), to kryminał oparty na powieści Agathy Christie z 1937 roku (jej akcja toczy się skądinąd w tym samym czasie). Powstał w odpowiedzi na sukces wcześniejszej adaptacji prozy angielskiej pisarki, czyli MORDERSTWA W ORIENT EXPRESSIE (1974) Sidneya Lumeta. Producenci tegoż niespodziewanego przeboju, chcąc kuć żelazo, póki gorące, zatrudnili całą plejadę gwiazd – od Bette Davis przez Jane Birkin i Maggie Smith aż po Davida Nivena – którą następnie wysłali do Egiptu. Tam, w temperaturze przekraczającej popołudniami 50 °C, nakręcono większość materiału. I choć kontynuacja nie była już takim hitem, to styl, w jakim uchwycono plenery i starożytne zabytki – piramidy w Gizie, Wielkiego Sfinksa czy Abu Simbel – do dziś zapiera dech w piersiach.

Film zdobył Oscara za najlepsze kostiumy, a wcielający się w główną rolę Ustinov – dwukrotny laureat nagrody Akademii, który zastąpił Alberta Finneya – odzyskał utracony blask i jeszcze pięć razy zagrał Poirota.

ENG
When one of the passengers dies aboard an exclusive cruise ship sailing the waters of the mighty and untamed river, suspicion immediately falls on everyone in the dead woman's company. The victim, wealthy heiress Linnet Ridgeway (Lois Chiles), had managed to get under everyone's skin, especially her friend Jacqueline de Bellefort (Mia Farrow), whom she not only stole her fiancé from, but also married. Fortunately, among the passengers is Hercule Poirot (Peter Ustinov), the world-famous Belgian detective, who wastes no time in taking on the challenge of identifying the killer. 

DEATH ON THE NILE (1978), directed by John Guillermin, who had just made two high-profile films, namely THE TOWERING INFERNO (1974) and KING KONG (1976), is a crime thriller based on Agatha Christie's 1937 novel (the action takes place at the same time). The film was a response to the unexpected box-office triumph of Sidney Lumet’s MURDER ON THE ORIENT EXPRESS (1974). Eager to strike while the iron was hot, the producers assembled a star-studded cast – from Bette Davis and Jane Birkin to Maggie Smith and David Niven – and sent them to Egypt, where most of the shooting took place in sweltering conditions of over 50°C.

Though not as big a hit as its predecessor, the film remains unforgettable for the style with which it captures Egypt’s landscapes and ancient landmarks – the pyramids of Giza, the Great Sphinx, Abu Simbel – all breathtakingly filmed. It went on to win the Oscar for Best Costume Design. Peter Ustinov, a two-time Academy Award winner stepping into Poirot’s shoes in place of Albert Finney, regained his sparkle and went on to play the Belgian sleuth five more times.

PL
H. Lawrence to jeden z najbardziej prowokacyjnych pisarzy XX-wiecznej literatury angielskiej, więc połączenie jego twórczości z bezkompromisowym stylem filmowym Kena Russella zaowocowało dziełem odważnym i przekraczającym granice. Szczególnie kontrowersyjna okazała się scena nagiej bójki między dwoma głównymi bohaterami. Choć Russell dołączył do projektu dość późno, był to jego pierwszy prawdziwie osobisty film, wnosząc do opowieści o dwóch siostrach i ich miłosnych uwikłaniach, kończących się tragedią, swoją charakterystyczną wizję

Glenda Jackson, nagrodzona za swoją kreację Oskarem, zachwyca jako kąśliwa Gudrun, odrzucająca stereotypowe wzorce kobiecości okresu międzywojennego.  Jennie Linden wciela się w jej bardziej wrażliwą siostrę Ursulę. Alan Bates i Oliver Reed tworzą kreacje charyzmatycznych towarzyszy kobiet.

Na szczególną uwagę zasługują wyraziste kostiumy z lat 20. Autorstwa Shirley Russell.  Jej projekty nadają strojom charakterystycznym dla epoki nowoczesny rys, pięknie kontrastując z architekturą górniczego miasteczka Midlands, gdzie rozgrywa się akcja. To właśnie zestawienie detali epoki i malowniczej scenerii tworzy urzekające tło dla intelektualnych sporów bohaterów. Film sugestywnie oddaje rozedrganą atmosferę okresu tuż po I wojnie światowej, kiedy kwestie klasowe i moralne wysunęły się na pierwszy plan, a brytyjskie społeczeństwo zaczynało się zmieniać.

ENG
H. Lawrence is one of English literature’s most provocative authors of the 20th century so, the combination of his writing and the maverick filmmaking of Ken Russell, this screen adaptation is inevitably a striking and boundary-breaking feature. The nude wrestling scene between the two male leads was particularly controversial.

Though Russell joined the project quite late, this was his first truly personal cinematic work and he brings his unique vision to the powerful tale of two sisters and their romantic entanglements that end in tragedy. Glenda Jackson won an Oscar for her performance as the acerbic Gudrun, who refuses to conform to the feminine stereotypes of the interwar years. Jennie Linden plays her more tender sister Ursula, while Alan Bates and Oliver Reed portray their charismatic male companions.  

One of the film’s most striking aspects is the 1920s costumes by the director’s wife Shirley Russell; her incredible designs give the authentic period look a uniquely contemporary twist and stand out against the architecture of the Midlands mining town where the film is set.

This combination of period detail and beautiful scenery provides an attractive backdrop to the intellectual sparring of the characters. The film effectively evokes the febrile mood after the First World War, a time when issues of class and morality came to the fore and British society began to change.