[PL]
Mnóstwo zbliżeń i niedużo słów. Tak Lynne Ramsay opowiada o swoistych „małych śmierciach”, jakich doświadczają bohaterowie jej wczesnych filmów krótkometrażowych. Wielkie nadzieje i stracone złudzenia. Wszystko to chwytane raz statyczną, a raz szalenie rozedrganą kamerą. W obrazach – nie w dialogach (tych jest jak na lekarstwo i często nie są nośnikiem najistotniejszych treści) – reżyserka zamyka całą dynamikę kreślonych na ekranie światów. W debiutanckich i nagrodzonych w Cannes SMALL DEATHS (1996) przygląda się dziewczynie na różnych etapach dojrzewania – od dziecięcości po dorosłość – za każdym razem doznającej gorzkich rozczarowań. W kolejnym – KILL THE DAY (1996) – obserwuje uzależnionego od narkotyków mężczyznę, który właśnie opuścił więzienie, by na nowo zmierzyć się z trudami egzystencji.
Zawód spotyka także kilkulatkę z GASMANA (1998), która podczas przyjęcia bożonarodzeniowego odkrywa bolesną prawdę na temat własnego ojca. Promyk nadziei towarzyszy dopiero impresyjnemu, skąpanemu w czerni i bieli oraz zrealizowanemu przy okazji Igrzysk Olimpijskich w Londynie SWIMMEROWI (2012), w którym tytułowa figura płynie przez życie i odradza się poprzez zanurzenie w wodzie. Rozwiązania zastosowane w tych niedługich formach – zarówno fabularne, jak i wizualne (większość tych dzieł zrodziła się we współpracy z montażystką Lucią Zucchetti i operatorem Alwinem H. Küchlerem) – odnaleźć można w pełnometrażowym dorobku Ramsay.
[ENG]
Many close-up shots and few words illustrate Lynne Ramsay’s portrayal of the unique 'little deaths’ experienced by the characters in her early short films. These films capture great hopes and lost illusions using both static and wildly shaky camera shots. The director captures the essence of the worlds she portrays on screen through her visuals rather than through dialogue, which is limited and often not the primary content.
In her debut and Cannes award-winning SMALL DEATHS (1996), she observes a girl at different stages of maturation – from childhood to adulthood – each time experiencing bitter disappointments. In the next one – KILL THE DAY (1996) – she watches a drug-addicted man who has just been released from prison to face the struggles of existence anew.
A disappointment also befalls the little girl in GASMAN (1998), who discovers the painful truth about her father at a Christmas party. A glimmer of hope only accompanies the impressionistic, black-and-white, coincidentally shot during the London Olympics SWIMMER (2012), in which the titular character swims through life and is reborn through immersion in water. The solutions used in these short forms – both narrative and visual (most of these works were born in collaboration with editor Lucia Zucchetti and cinematographer Alwin H. Küchler) – can be found in Ramsay’s full-length work.
Nigdy nie wiesz, kiedy w Twoim życiu zmieni się wszystko. Jeden wypadek drogowy wywraca codzienność dojrzałego mężczyzny i uruchamia lawinę emocjonalnych zdarzeń, w które zaangażowana będzie cała jego rodzina.
Ułożone życie Tadeusza, emerytowanego ordynatora szpitala, zmienia się w mgnieniu oka, kiedy dochodzi do dramatycznego wypadku drogowego. Zamiast spokojnej i dobrze zaplanowanej „złotej jesieni życia” staje on w obliczu sytuacji, która przerasta zarówno jego jak i najbliższe mu osoby. Cień pada na jego małżeństwo, relacje z synem oraz zbliżające się wesele ukochanej wnuczki. Ponadto w życiu Tadeusza pojawi się kobieta, pod której wpływem ten zacznie podejmować zaskakujące decyzje. Z dnia na dzień atmosfera zaczyna się zagęszczać, emocje biorą górę, a przyszłość przestaje być tak pewna jak się wydawało.
Inspirowany prawdziwą historią, poruszający film ze specjalizującego się w odkrywaniu nowych talentów Studia Munka, które dało polskim widzom nagrodzoną Złotymi Lwami w Gdyni „Cichą noc” oraz obsypane wyróżnieniami obrazy „Chleb i sól” czy „Supernova”. Oprócz wybitnego Jana Englerta, na wielkim ekranie zobaczymy: dwukrotnie nagrodzoną na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych Annę Romantowską, a także Michała Czerneckiego („Każdy wie lepiej”), Aleksandrę Popławską („Listy do M. 5”), Martynę Byczkowską („1670”), Marię Kowalską („Znachor”) i Marka Kalitę („Wataha”).
Czas trwania: 100
Polska | 2024
Film od kobiet dla kobiet.
To historia wrażliwych i ambitnych kobiet z nieposkromioną potrzebą wolności, które zatrudniają się w agencji porno. Ilona, znana jako Cicciolina, to misjonarka miłości i obrończyni wolności, Moana – ambitna idealistka, na każdym kroku mierząca się z pogardą, a Eva – romantyczka po przejściach. Jest także Debora, która przychodzi do agencji, myśląc o chwilowej pracy asystentki, ale zostaje tam przez dziesięć lat, znajdując drugą rodzinę. Nad całością czuwa Riccardo, założyciel agencji, wizjoner, powiernik i przyjaciel.
Zobacz, jak pierwsze na świecie gwiazdy porno żyły według własnych zasad, mierząc się z szufladkowaniem i niezrozumieniem społeczeństwa.
Czas trwania: 128 min
Włochy | 2024
1950 rok. William Lee, około pięćdziesięcioletni amerykański ekspat żyjący w Meksyku, spędza dni niemal całkowicie w samotności, z wyjątkiem kilku kontaktów z innymi członkami małej amerykańskiej społeczności. Jego spotkanie z Eugene'em Allertonem, nowym w mieście, młodym studentem, po raz pierwszy pokazuje mu, że być może w końcu możliwe będzie nawiązanie intymnej więzi.
W najnowszym filmie Luki Guadagnino („Tamte dni, tamte noce”, „Jestem miłością”, „Challengers”).
Czas trwania: 137 min
Biografia jednej z głównych przedstawicielek europejskiego pop-artu, prekursorki happeningów, postrzeganej jednocześnie jako ikona feminizmu. Skomplikowana biografia Niki de Saint Phalle mieni się kolorami, składając się na intrygujący portret niespokojnej artystki.
Rok 1952. Niki de Saint Phalle (w tej roli Charlotte Le Bon) wraz z mężem i dwuletnią córką przenoszą się z ogarniętych terrorem makkartyzmu Stanów Zjednoczonych do europejskiej stolicy sztuki – Paryża. Mająca arystokratyczne korzenie kobieta posiada znacznie większe artystyczne aspiracje niż jedynie bycie pięknością na okładkach „Vogue’a”, gdzie pojawiała się w charakterze modelki. Dystans, jaki dzieli ją od rodzinnego domu, początkowo przynosi kobiecie ukojenie. Szybko jednak demony przeszłości dopadają Niki także we Francji, a seria niepokojących retrospekcji z dzieciństwa pozwala zrozumieć, z jaką traumą się mierzy. Bezpiecznym gruntem, ale i sposobem na wyrażenie siebie staje się dla bohaterki jej sztuka. Pozwala także na to, by Niki walczyła o niezależność w świecie społecznych konwenansów i z góry przypisanych ról.
Czas trwania: 98 min
gatunek: biograficzny
produkcja: Francja 2024
SUB PL
Pablo Picasso (1881-1973) – tytan pracy i wulkan kreatywności, który nie tylko zatarł różnicę pomiędzy sztuką a rzemiosłem, ale też w dzieło potrafił zmienić zwykłą szczotkę, konewkę czy rower. Pozostaje jednym z najważniejszych i najbardziej wpływowych artystów w historii, autorem przeszło dwudziestu tysięcy obrazów i obiektów.
Zrealizowany przy okazji 50. rocznicy jego śmierci film „Picasso. Buntownik w Paryżu” Simony Risi to portret życia spełnionego, ale i złożonego ze sprzeczności – dokumentalna podróż przez lata biedy i szalonego sukcesu, światła i mroku, pasji i destrukcji, kawiarnianych hulanek i politycznego zaangażowania.
Z jedną walizką, nie znając francuskiego – tak młodziutki Pablo postanowił podbić Paryż. Film skupia się na latach spędzonych w kipiącym twórczą energią mieście, który stał się drugim domem pochodzącego z Malagi malarza. Jako hiszpański imigrant był na celowniku policji, jako artysta rewolucjonizujący sztukę błyskawicznie podbił salony. Jego styl wciąż ewoluował, malował intensywnie i niechętnie rozstawał się z pracami. „Jestem swoim najlepszym kolekcjonerem" mawiał, a 5 tysięcy należących do niego obiektów stanowi dziś bezcenny zbiór paryskiego Muzeum Picassa. Film daje nam unikalną szansę odwiedzenia zorganizowanej tam z okazji 50. rocznicy śmierci artysty wielkiej wystawy, której scenografię współtworzył słynny brytyjski projektant, Paul Smith.
Dokument Risi to również portret zmieniającego się Paryża i panorama XX wieku, który artysta kształtował, będąc zarazem przenikliwym kronikarzem burzliwej epoki. Ustami ekspertów i kuratorów „Picasso. Buntownik w Paryżu” rozszyfrowuje ukrytą w dziełach symbolikę, tłumaczy, jak kolejne doświadczenia i spotkania wpływały na ewolucję stylu. Ale geniusz miał również swoją mroczną stronę, o której zaświadczają wspomnienia jego partnerek. Filmowa opowieść przynosi także krytyczne spojrzenie na biografię i twórczość Pabla Picassa, przypominając, że często za spektakularną karierą „wielkiego mężczyzny” stoją zapomniane lub niedoceniane kobiety.
Czas trwania: 94 min
LEKTOR PL
Gwiazda Pameli Anderson rozbłyska na nowo! Ikona lat 90. w „The Last Showgirl" powraca na ekrany rolą życia – i to taką, w której pobrzmiewają echa jej własnej biografii. Film w reżyserii Gii Coppoli zdobył Nagrodę Specjalną Jury na festiwalu w San Sebastian, zaś najlepszy występ w karierze przyniósł Anderson pierwszą nominację do Złotego Globu. Na drugim planie towarzyszą jej nominowana do BAFTA za brawurową rolę kelnerki Jamie Lee Curtis (Oscar za „Wszystko wszędzie naraz"), Dave Bautista („Diuna", seria „Strażnicy Galaktyki"), który tym razem nie udaje superbohatera, i Kiernan Shipka („Kod zła", serial „Mad Men"). Gia Coppola z wrażliwością i uwagą godną Seana Bakera opowiada poruszającą historię kobiety, która nie pozwala się zepchnąć na boczny tor.
Shelley (Anderson) występuje w rewii w Las Vegas. Praca jest jej ogromną pasją i sposobem na realizację siebie, dla niej przed laty poświęciła rodzinę. Dziś dowiaduje się, że spektakl, któremu oddała wszystko, schodzi z afisza. Ale choć 57-letnia tancerka słyszy zewsząd, że jej czas już minął, nie zamierza zejść ze sceny. W mieście, które wabi jak fatamorgana, by brutalnie obudzić ze snu, kobieta walczy o swoje marzenia i odzyskanie relacji z córką. Dojrzała tancerka bez klasycznego wykształcenia i matka, która nigdy nie była idealna - Shelly to pełnokrwista bohaterka, której życie nie oszczędza, ale która udowadnia, że koniec może być nowym początkiem. Hołdem dla Anderson i jej historii jest napisana na potrzeby filmu, nominowana do Złotego Globu piosenka Miley Cyrus „Beautiful That Way".
Intymny, rozpięty pomiędzy iluzjami a rzeczywistością, luksusową fasadą a surowym życiem, które toczy się za jej kulisami, „The Last Showgirl" jest także unikatowym portretem miasta. Zwykle pokazywane nocą, rozświetlone neonami niczym park rozrywki, Las Vegas u Gii Coppoli jest filmowane za dnia na ziarnistej taśmie 16 mm, by odsłonić, co kryje się za blichtrem i magią. Niezwykłe uczucie „zamknięcia w akwarium", które może towarzyszyć przebywaniu w stolicy rozrywki, oddają zastosowane specjalne anamorficzne obiektywy. Las Vegas u Coppoli jest miejscem bez kryjącego upływ czasu make-upu, którego splendor nieuchronnie przemija - i które łączy z Shelley wspólna niepewna, ale pełna nadziei przyszłość.
Avant-Drag!
Wciągający i pełen energii dokument o dziesięciu greckich drag queens, które na ulicach Aten biorą sprawy w swoje ręce. W odważnych i zaskakujących performansach obnażają absurdy społecznych norm, rozszarpują na kawałki stereotypy płciowe, narodowe i tożsamościowe. W swoich spektakularnych kreacjach stawiają czoła transfobii, policyjnej przemocy i wszechobecnemu patriarchatowi i robią to w niepowtarzalnym stylu – bo kiedy walka o sprawiedliwość społeczną staje się sztuką, nie ma miejsca na kompromisy. Pełne kolorów, buntu i odwagi, stają się żywą manifestacją wolności i różnorodności, nie bojąc się wstrząsnąć konserwatywnym fundamentem greckiego społeczeństwa.
reżyseria: Fil Ieropoulos, scenariusz: Foivos Dousos, obsada: Cotsos, Lala Kolopi, Er Libido, Thanasis McMorait, Aurora Paola Morado, Sergay Parakatyanov, Parakatyanova, Marisha Triantafyllidou, Cruella Tromokratisch, Kangela Tromokratisch, Veronique Tromokratisch, muzyka: Lykourgos Porfyris, zdjęcia: Mihalis Gkatzogias, produkcja: Grecja 2024, czas: 93 minuty, gatunek: film dokumentalny, napisy: polskie/angielskie
- International Film Festival Rotterdam 2024 - Nagroda Krytyków
- Thessaloniki International Documentary Festival 2024 - Najlepszy Film, Nagroda Jury
Nowa fala (Onda Nova)
Niegdyś zakazana przez brazylijską dyktaturę, a teraz odrestaurowana w oszałamiającej jakości 4K – „Nowa fala” to anarchistyczna komedia erotyczna, która pulsuje pożądaniem, buntem i sportową pasją. W świecie, w którym kobiecy futbol był skandalem, a queerowa wolność – aktem rewolucji, młode piłkarki z Gayvotas Football Club muszą zmierzyć się z konserwatywnym społeczeństwem, rodzinnymi konfliktami i własnymi pragnieniami. Wspierane przez czołowe postacie brazylijskiej walki o demokrację, przygotowują się do symbolicznego, międzynarodowego meczu – sportowego i egzystencjalnego starcia o prawo do bycia sobą.
Film został w całości ocenzurowany za swoją „niemoralność”, ale jego bezkompromisowy przekaz zyskał z czasem kultowy status. Dziś, odkryty na nowo, błyszczy jako jedno z pierwszych brazylijskich dzieł otwarcie podejmujących tematykę LGBT+, w którym pragnienie staje się siłą napędową bohaterek i samej narracji. „Nowa fala” wraca, by znów porwać widzów swoją energią, odwagą i prowokacyjnym urokiem.
reżyseria i scenariusz: José Antonio Garcia, Ícaro Martins, obsada: Carla Camurati, Cristina Mutarelli, Tânia Alves, Regina Casé, Neide Santos, Pita, Cristina Bolzan, Cida Moreira, Ênio Gonçalves, Patricio Bisso, muzyka: Luiz Lopes, zdjęcia: Antonio Meliande, produkcja: Brazylia 1983, czas: 102 minuty, gatunek: film fabularny/komedia, napisy: polskie/angielskie
Ukryty mistrz (Hidden Master: The Legacy of George Platt Lynes)
Pełen pasji i tajemnicy portret artysty, który odważył się uchwycić męską nagość w sposób, jakiego świat nie był gotów zobaczyć. Jego zdjęcia, balansujące na granicy pożądania i cenzury, które przez dekady pozostawały ukryte teraz wychodzą z cienia. Film odkrywa nie tylko geniusz fotografa, ale i jego niepokorną duszę, która w czasach pełnych uprzedzeń walczyła o wolność ekspresji. George Platt Lynes znany był nie tylko z technicznego mistrzostwa swoich zdjęć, ale także z odwagi i brawury, która towarzyszyła jego pracy i życiu w świecie pełnym skrywanych pragnień.
„Ukryty mistrz” to prawdziwa gratka dla amatorów i zawodowców, którzy szukają w sztuce czegoś więcej niż tylko estetyki. Zachwycające archiwalia, intymne wywiady i elektryzująca opowieść o życiu na krawędzi norm społecznych składają się na hołd dla twórcy, który nie bał się ryzyka bycia sobą z całym bagażem znaczeń jakie to za sobą niosło.
- GLAAD Media Awards 2025 - Wybitny Dokument, nominacja
- San Diego International Film Festival 2023 - Nagroda w kategorii Przełomowy Dokument
- Rio Festival de Cinema LGBTQIA+ 2024 - Najlepszy Film - Nagrody Jury, nominacja
- Sunny Bunny LGBTQIA+ Film Festival 2024 - Najlepszy Reżyser, nominacja
reżyseria: Sam Shahid, scenariusz: Matthew Kraus, John MacConnell, Sam Shahid, obsada: Vince Aletti, Don Bachardy, Vincent Cianni, John Connelly, James Crump, Jarrett Earnest, Allen Ellenzweig, Rebecca Fasman, Philip Gefter, Steven Haas, muzyka: Sarah Lynch, zdjęcia: Matthew Kraus, produkcja: USA 2023, czas: 96 minut, gatunek: film dokumentalny, napisy: polskie
Wieczór, który łączy kino, muzykę i sztukę.
W sercu miasta, na styku obrazu i dźwięku, zapraszamy na Festiwal Filmowy Argon 2025 – wydarzenie, które przekracza granice klasycznego seansu filmowego.
Podczas głównej części wieczoru zaprezentowane zostaną cztery filmy produkcji Stowarzyszenia Filmowego Neon: "Nowy Wiek Artystyczny", "Ojczym", "Śmierć Telewizji" oraz film animowany "Back to Monkey".
W trakcie głównej części odbędą się również dwa panele dyskusyjne, podczas których uczestnicy będą mieli okazję wziąć udział w rozmowach z gośćmi specjalnymi oraz twórcami filmów.
Festiwalowi będą towarzyszyć liczne inicjatywy dodatkowe, w tym wernisaż fotograficzny oraz występy zespołów muzycznych.
Część główna wydarzenia odbędzie się w godzinach 18:00–21:00. Przed nią (17:00–18:00) i po niej (21:00–22:00) zaplanowano otwartą przestrzeń do spotkań i dodatkowe atrakcje.
